Киэн туттар биир дойдулаахпыт, государственнай уонна общественнай деятель, Саха сиригэр маассабай спорду, олимпийскай уонна национальнай спорт көрүҥнэрин түстээччи Николай Николаевич Тарскай төрөөбүтэ 100 сыллаах үбүлүөйүнэн, Уус Алдантан дойдутун дьоно уонна төрөппүт уола Александр Николаевич Тарскай, Николай Николаевич үөрэммит үөрэҕин кыһатыгар – Москва куоракка «ГЦОЛИФК» сылдьан, бу үөрэх тэрилтэтин дьаһалтатын кытта көрсөн, кэпсэтэн, үбүлүөйдээх сылынан дойдутуттан эҕэрдэ, махтал тыллардаах суруктары, өйдөбүнньүк бэлэхтэри, кинигэлэри туттардыбыт.
РУС «ГЦОЛИФК» (Российский Государственный Университет) – дойду биир улахан, киэн историялаах, дириҥ үгэстэрдээх элбэх талааннаах салайааччылар, олимпиецтар, чемпионнар, спортсменнар иитиллэн тахсыбыт кырдьаҕас үөрэҕин тэрилтэтэ.
Бүгүҥҥү күҥҥэ РУС «ГЦОЛИФК» 6500 кэриҥэ устудьуон, ол иһигэр 600 оҕо атын омук дойдутуттан кэлэн үөрэнэллэр. Университет тренер, адаптивнай физкультура, туризм, социальнай-гуманитарнай, магистерскай бэлэм уонна аспирантура отдела факультеттардаах, 39 кафедралаах, ону таһынан, Киин Олимпийскай Академия киирэр эбит.
Университет иһинэн спорт уонна спортивнай медицина Научнай чинчийэр института үлэлиир, араас саҥа хайысхалар, сатабыллар көрүҥнэрин физкультурнай-спортивнай эйгэҕэ туһаналлар.
РУС «ГЦОЛИФК» киэн туттуута – историко-спортивнай музей уонна научнай библиотеката физическэй култуура уонна спорт эйгэтигэр биир бөдөҥнөрө буолаллар. Библиотека пуондатыгар 700 000 ахсааннаах докумуон, музейыгар – 12 000 араас экспонаттар: спортивнай бириистэр уонна грамоталар, атрибутика уонна инвентарь, араас знактар уонна мэтээллэр, спортсменнар, студеннар, преподавательлэр тус тэриллэрэ харалла сыталлар.
Ыраахтан тиийбит дьон сиэринэн, илии тутуурдаах, бэлэх кэһиилээх ыалдьыттаатыбыт. Дойдутун дьоно, Уус Алдан улууһун Баатаҕайдарын ааттарыттан, эҕэрдэ сурук, Н.Н. Тарскай туһунан «Выдающиеся люди республики» сериянан тахсыбыт саҥа кинигэни, үбүлүөйүгэр анаммыт статуэтканы, мамонт муоһуттан сувениры бэлэх ууннубут.
Саха Өрөспүүбүлүкэтин физическэй култуураҕа уонна спорка министиэристибэтин аатыттан махтал сурук уонна Саха сирин спордун историятын туһунан саҥа тахсыбыт кинигэтин туттардыбыт.
Тустуук спортсменнар ааттарыттан Н.Н. Тарскай 100 сылынан анаан үбүлүөйдээх чороонун өрө ууннубут, эҕэрдэ эттибит (Николай Тарскай аатынан турнирдар хас да төгүллээх чемпиона, призера Афанасий Заболоцкайга махталбытын тиэрдэбит).
Н.Н. Тарскай уола Александр Николаевич Университет спортивнай музейыгар 50-с сыллардааҕы аҕата үөрэммит кэмин кэрэһэлиир хаартыскалары, 1954 сыллаах выпуск уопсай түспүт хаартыскатын, Н.Н. Тарскай тус докумуоннарын бэлэхтээн, музей дириэктэрэ Елена Ивановна Сидорова үөрүүтэ баһаам. Музейга ити сыллааҕы выпуск хаартыската олох суоҕун эттэ, оригинал, кэннигэр суруктаах, илии баттааһыннаах историческай хаартыска тутан, үйэлээҕи сыаналыыр идэлээх үлэһит махтала муҥура суох буолла.
Маны таһынан, Университет киэн туттар выпускниктарын, олимпиецтарын стендэтигэр биир дойдулаахпытын, саха норуотуттан бастакы олимпийскай чемпиоммут Роман Дмитриев хаартыскатын көрөн, выпускниктарынан киэн тутта кэпсээбиттэригэр астынныбыт, үөрдүбүт.
Инникитин дойду биир сүдү үөрэҕин кыһатын РУС «ГЦОЛИФК» кытта сибээһи быспакка билсэ, икки өттүттэн үлэлэһэ олоруох буолан биир сүбэҕэ кэллибит.
Туяра ГОТОВЦЕВА, Саха Өрөспүүбүлүкэтин Национальнай библиотекатын сүрүннүүр библиограба, Уус Алдан Баатаҕай түмсүү 2019-2024 сс. салайааччыта.
ПОДЕЛИТЬСЯ: